Posljednjih godina naučnici su pokazali da se mačke zapravo duboko povezuju s ljudima. Ta složena stvorenja mogu i žele komunicirati s nama, pa čak i prate naše pokrete kada nismo u blizini. Što je još više nevjerovatno, mačke mogu prepoznati vlastita imena (sposobnost koju uglavnom povezujemo s psima), a nova istraživanja sad pokazuju da to ide i puno dalje nego što smo mislili.

U novoj studiji objavljenoj u naučnom časopisu Scientific Reports, naučnici su otkrili da osim što znaju vlastita imena, mačke takođe prepoznaju imena drugih mačaka koje su im poznate, a možda znaju i imena ljudi koji žive u istom domaćinstvu.

Mogu se ponašati povučeno i generalno se ponašati kao da žive na višem nivou postojanja od nas običnih ljudi, ali mačke zapravo obraćaju pažnju puno više nego šta ponekad mislimo.

Zapanjujuće otkriće

Misao da bi vaša mačka mogla znati vaše ime može zvučati čudno, ali pse je moguće istrenirati da pamte imena stotina različitih stvari, pa to možda i ne bi trebalo biti toliko iznenađujuće.

Možda je najčudnije shvatiti da ta povučena, naizgled odsutna stvorenja sve vrijeme krišom slušaju kako razgovaramo.

Ono što smo otkrili je zapanjujuće. Želim da ljudi znaju istinu. Čini se da mačke ne slušaju razgovore ljudi, ali zapravo slušaju, objasnio je za list The Asahi Shimbun Saho Takagi sa Sveučilišta Azabu u Japanu.

Eksperimenti s mačkama iz domaćinstva i mačjih kafića

U eksperimentima, Takagi i kolege istraživači proučavali su mačke koje su živele u nastambama za više mačaka, bilo da su bile domaće mačke koje su živjele s drugim mačkama u domaćinstvu, ili mačke koje su živjele u ‘mačjim kafićima’ u Japanu, gdje posjetioci mogu komunicirati s brojnim mačkama koje žive u tom objektu.

U testovima, istraživači bi predstavili mački sliku poznate mačke iz istog domaćinstva/kafea (nazvanog ‘model mačka’) na zaslonu kompjutera. Dok je slika bila prikazana, snimka glasa vlasnika bi naglas izgovorila ime modela mačke (nazvano ‘kongruentno stanje’) ili bi izgovorilo drugo ime (‘nekongruentno stanje’).

Tim je otkrio da su mačke iz domaćinstava dublje gledale u ekran kompjutera tokom nekongruentnog stanja, možda zato što su bile zbunjene ili zaintrigirane neusklađenošću slike i imena modela mačke.

Različiti nivo društvenog učenja

Međutim, mačke iz cat caffea nisu pokazale isto kašnjenje za kompjuterom tokom eksperimenta, možda zato što su živele u objektima s brojnim drugim mačkama (a ne samo nekoliko), ili su možda bile manje upoznate s odabranim modelom (i imenom) mačke.

Samo su kućne mačke očekivale specifično mačje lice nakon što su čule ime mačke, što sugeriše da poistovećuju ime s određenom pojedinom mačkom. Kada su čule ime mačke, te mačke su očekivale odgovarajuće lice, pišu naučnici u studiji.

Tim smatra da mačke vjerovatno nauče ove vrste odnosa između imena i lica posmatrajući interakcije trećih strana kod kuće, a moguće je da mačke koje žive u mačjim kafićima i koje su okružene mačkama i nizom ljudi koji ulaze u kafić, nemaju iste prilike za društveno učenje imena drugih mačaka.

U drugom eksperimentu, istraživači su proveli sličan test, ali su koristili ljude kao podsicaj umjesto modela mačke. Mačkama je prikazana slika osobe s kojom su živjele (u višečlanom domaćinstvu), a istovremeno se izgovorilo ime te osobe ili pak neko drugo ime.

Činilo se da su i ovoga puta mačke malo duže gledale na ekran kompjutera kada je došlo do neusklađenosti između slike i imena, ali taj je učinak bio veći u domaćinstvima u kojima je živjelo više ljudi i u domaćinstvima u kojima je mačka živjela duže s porodicom.

Naše tumačenje je da mačke koje žive s više ljudi imaju više mogućnosti čuti kako se koriste imena mačaka koje žive s manje ljudi, a da život s porodicom duže vrijeme povećava to iskustvo. Drugim rečima, učestalost i broj izloženosti nadražajima mogu učiniti vjerovatnijim povezanost imena i lica, objašnjavaju istraživači.

Na kraju ipak ostaje – ali…

Šokantno, ali istinito: Videe s mačkama ne treba gledati na poslu

Vrijedi napomenuti da je, iako istraživači tvrde da njihova studija predstavlja prve dokaze da domaće mačke povezuju ljudski govor i svoje društvene reference kroz svakodnevna iskustva, ipak riječ o još uvijek prilično maloj studiji (koja uključuje samo jednu od deset mačaka), tako da njeni rezultati ne jamče njihovo ponavljanje u budućim istraživanjima.

U tu svrhu, tim japanskih naučnika priznaje da još uvijek ne znamo puno o specifičnim mehanizmima iza socijalnog učenja kod mačaka. Dok se činilo da životinje u studiji povezuju imena i lica (kako za poznate ljude tako i za druge mačke), još uvijek ne razumijemo u nekom konačnom smislu kako one razvijaju tu povezanost u svom životnom okruženju.

Dio se toga jednostavno svodi na poteškoće proučavanja mačaka, što su autori studije uredno zabilježili.

Jedna mačka je uspjela proći tek samo prvo proučavanje, prije bijega iz sobe i penjanja izvan dosega, napomenuli su, prenosi Espreso.